Biologia, Ekologia, Medycyna

Człowiek, będąc w gruncie rzeczy bezbronny wobec zimna, włożył mnóstwo wysiłku w znalezienie sposobów przeżycia w skrajnych warunkach atmosferycznych. Nauczyliśmy się tak budować domy, tak szyć ubrania, tak się odżywiać, by chronić się przed niskimi temperaturami. A mysikrólik? Ptaszek wielkości kciuka potrafi przetrwać kilkunastostopniowe mrozy, nastroszywszy piórka i odpowiednio spożytkowując energię. Podobnie radzą sobie inne stworzenia: zmiana ubarwienia, hibernacja, zwiększanie masy ciała, specjalna budowa kończyn czy dzioba, ocieplone schronienia, gromadzenie zapasów każdy gatunek znalazł swój sposób na przetrwanie najmroźniejszych miesięcy. Ptaki mają pióra puchowe, ssaki futro, które chroni je przed zimnem. Liczne zwierzęta, takie jak bobry, niedźwiedzie i niektóre owady, budują gniazda i nory, które uzupełniają lub zastępują bezpośrednie okrycie ciała. A niektóre, jak niezwykły susłogon arktyczny, zamarzają, żeby nie zginąć.
Zimą tylko pozornie nic się nie dzieje. Bernd Heinrich zabiera czytelnika do świata zasypanego śniegiem, skutego mrozem i tętniącego życiem.

Jak i kiedy atakują wirusy, w jaki sposób się namnażają?
Dlaczego są tak zaraźliwe, zmienne genetycznie i ciągle poszukują nowych ofiar?
Na czym polega ich sprytne działanie i sztuka przetrwania?
W jaki sposób można się przed nimi uchronić?
Te i inne pytania postawiła przed nami panująca od półtora roku pandemia. Książka autorstwa Doroty Szadkowskiej, dziennikarki od lat pasjonującej się medycyną, i profesora Krzysztofa Simona, autorytetu medycznego w dziedzinie chorób zakaźnych, w przystępny sposób przybliża skomplikowane mechanizmy rządzące światem wirusów i chorób przez nie wywołanych. Opowiada o tworzących historię świata epidemiach, o nieustępliwym SARS-CoV-2 oraz nieustannie zagrażających wirusach. Uświadamia nam, jak wiele potrzeba wiedzy naukowców i wysiłków lekarzy, aby nas nie zdominowały.

Książka popularnonaukowa słynnego brytyjskiego wirusologa, którą czyta się jak powieść.
Jak wirusy ewoluują i dlaczego globalnych epidemii nie sposób uniknąć?
Autor opowiada o mechanizmach stojących za powszechnie znanymi chorobami - od AIDS i Eboli do przeziębienia - pokazując przy tym wpływ wirusów na różnorodne ekosystemy. Porywające wnioski płynące z tych obserwacji rzucają nowe światło na świat przyrody i nadają nowy sens staremu porzekadłu - co nas nie zabije, to nas wzmocni.

Z nudów oglądasz kolejny odcinek serialu na platformie streamingowej? Udało ci się ustrzelić na wyprzedaży kaszmirowy sweter za grosze, choć właśnie idzie wiosna? Trzymasz w chmurze robocze wersje swojej magisterki, bo nigdy nie wiadomo? Zostawiasz na serwerze wszystkie mejle, nawet potwierdzenia ze sklepu sprzed dekady? Niby nic takiego. A jednak właśnie powodujesz zatrucie wody po drugiej stronie globu, przyczyniasz się do pustynnienia Mongolii i rozbudowy kolejnej farmy serwerów. Każda aktywność ma wpływ na środowisko naturalne, a tym samym zmiana drobnych nawyków może okazać się zbawienna dla planety. I w tym tkwi nadzieja na jej ocalenie: wyjmij ładowarkę z kontaktu, jeśli w tej chwili jej nie używasz, wykasuj niepotrzebne dane, pomyśl, czy naprawdę musisz zamawiać tę poliestrową bluzkę, jeśli najpewniej ją oddasz. Każdy tego typu ruch pochłania energię i wymaga zużycia paliwa. Głosuj portfelem. Do globalnego kryzysu ekologicznego w dużej mierze przyczyniły się niecierpliwość, krótkowzroczność i przyzwyczajenie do wygody. Badając cztery duże zagadnienia internet i technologię, modę, nawyki żywieniowe oraz paliwo Tatiana Schlossberg pomaga lepiej zrozumieć, jak bardzo złożonym zjawiskiem są zmiany klimatyczne i dlaczego wszyscy bez wyjątku jesteśmy w nie uwikłani.
Tatiana Schlossberg (ur. 1990) amerykańska dziennikarka i reporterka zajmująca się tematami związanymi z nauką i środowiskiem. Pisała między innymi do The Washington Post, The Atlantic, Vanity Fair, The Boston Globe, Bloomberg czy Yale Environment 360. Jej debiut, Ukryta konsumpcja, został w 2020 roku nagrodzony Rachel Carson Environment Book Award. Schlossberg jest córką Caroline Kennedy, byłej ambasador USA w Japonii, i wnuczką prezydenta Johna F. Kennedy'ego.

W Polsce z jego powodu umiera kilkadziesiąt tysięcy osób rocznie. Na całym świecie zanieczyszczone powietrze zabija siedem milionów ludzi. Więcej niż palenie papierosów. Podwyższa ryzyko wystąpienia udarów, zawałów serca, nowotworów, przyczynia się do przedwczesnych porodów, występowania demencji, astmy i wielu innych schorzeń. To wszystko już teoretycznie wiemy. Ale co możemy zrobić?
Beth Gardiner podróżuje po świecie (odwiedza również Polskę), aby spotkać się z naukowcami, którzy zmienili nasze rozumienie wpływu zanieczyszczeń na ludzkie organizmy. Śledzi także ekonomiczne i polityczne powody, dla których zanieczyszczone powietrze pozostaje na poziomie zagrażającym życiu i zdrowiu.
Autorka skupia się na realistycznych rozwiązaniach i inspirujących historiach ludzi walczących o zdrowszą przyszłość. Napisała książkę, która stanowi ważny głos w dyskusji o jednym z najistotniejszych problemów naszych czasów.

Ptaki od zawsze fascynują człowieka. Postrzegamy je przez pryzmat własnych uwarunkowań: umiejętności, ograniczeń i światopoglądu. W tej książce zostały wyeksponowane ich szczególne zdolności lub zachowania i to w taki sposób, że trudno nie nabrać przekonania, iż nawet najpospolitsze z nich: sroka, kura domowa, gołąb pocztowy czy szpak odznaczają się czymś, co jest w stanie zadziwić człowieka. Tańczą w rytm muzyki, rozpoznają własne odbicie w lustrze, rozróżniają ludzkie twarze, opłakują zmarłych pobratymców i tworzą istne dzieła sztuki.
Czy stwierdzenie, że ptaki wykazują zachowania analogiczne do ludzkich emocji, byłoby zbyt daleko idące? Inteligencja, altruizm, samoświadomość, miłość... Jak pisze autor: Badając ptaki, ostatecznie dowiadujemy się czegoś o nas samych.
Noah Strycker jest przyrodnikiem, podróżnikiem i współredaktorem poczytnego w Stanach Zjednoczonych magazynu Birding. Ma umiejętność pisania o świecie ludzi i ptaków bez upraszczania któregokolwiek z nich... Zna się zarówno na posługiwaniu słowem, jak i na ptakach.

Mark Stevenson przemierzył ponad 25 tys. kilometrów na czterech kontynentach, rozmawiał z ponad trzydziestką geniuszy, spotkał cztery roboty, konwersował (choć na bardzo niskim poziomie) z dwoma komputerami by dowiedzieć się, jak będzie wyglądał świat naszej przyszłości. Wbrew katastroficznym wizjom okazuje się, że nowa era ludzkości prezentuje się całkiem nieźle, a możliwości nauki wydają się nieograniczone. Wizje z filmów science fiction stopniowo stają się rzeczywiste, a autor rozprawia o nanotechnologii, genomach czy bionice w sposób tak prosty i ujmujący, że łatwo wyobrazić je sobie jako element codziennego życia.

Szczegóły
Gdyby ludzkość zniknęła z powierzchni ziemi, świat szybko powróciłby do stanu równowagi, w którym znajdował się dziesięć tysięcy lat temu. Gdyby zniknęły owady, natura pogrążyłaby się w chaosie.
Ludziom wydaje się, że ziemią rządzi wyższa istota, bóstwo. Nie mają racji. Powinni raczej zajrzeć pod podeszwę buta.
Owady stanowią 75 procent królestwa zwierząt. Wyobraźmy sobie okrągłą tartę z jagodami zaledwie ćwiartką tego deseru dzielimy się z psami, kangurami, leniwcami, meduzami, świstakami, borsukami, kakadu i całą resztą żyjących na świecie stworzeń. W porównaniu z owadami jesteśmy niczym okruszki tej tarty: okruszki na planecie, na której stale odradza się chmara złożona z 10 kwintylionów owadów. Gdyby ująć to w liczby, wyglądałoby to tak:
Ludzie: 7 400 000 000
Owady: 10 000 000 000 000 000 000
W pojedynku na liczby, owady biją nas na głowę. Na każdego z nas przypada ich około 1,4 miliarda.
Poznaj bliżej niewidzialną siłę, która dba o ekologiczną równowagę naszej planety.

Czego mogą nam zazdrościć mrówki? Humoru, miłości, sztuki. Czego mogą mrówkom zazdrościć ludzie? Harmonii z naturą, nieświadomości istnienia uczucia strachu, porozumienia absolutnego. Czy po tysiącleciach niewiedzy dwie najbardziej rozwinięte cywilizacje naszej planety wreszcie spotkają się i porozumieją?

Jeżeli mamy odwrocie procesy utraty różnorodności biologicznej, złagodzić skutki globalnego ocieplenia czy zwalczyć plagę trwałego ubóstwa, to musimy odkryć siebie na nowo — zarówno jako jednostki, jak i jako społeczeństwa, przedsiębiorstwa i państwa. W jubileuszowym, dwudziestym z kolei dorocznym Raporcie o stanie świata renomowany interdyscyplinarny zespół badawczy założonego w 1974 r. w Stanach Zjednoczonych Worldwatch Institute stwierdza, że wcześniejsze sukcesy — takie jak eliminacja ospy czy doprowadzenie do spadku stopy urodzeń w wielu krajach — dowodzą, że ludzkość jest zdolna do zmiany modelu rozwoju w pożądanym kierunku. Najbardziej zachęcające jest to, że świat kontynuuje pasmo podobnych sukcesów, które mogą zapoczątkować nową, zrównoważoną erę w rozwoju cywilizacji ludzkiej.

Naszym stechnicyzowanym i zglobalizowanym światem rządzi krzywa wykładniczych zmian. Zgodnie z prawem Moore'a w coraz krótszym czasie następuje podwojenie mocy procesorów i pojemności twardych dysków, w takim samym tempie rośnie też liczba użytkowników komputerów z dostępem do Internetu. Wykładniczy wzrost - zdaniem J. Garreau - dotyczy także ewolucji człowieka. Czy jako ludzkość znaleźliśmy się w zwrotnym punkcie swojej historii? Czy najnowsze osiągnięcia w zakresie genetyki, robotyki, informatyki i nanotechnologii odmienią nasze umysły, pamięć, procesy przemiany materii, osobowość i potomstwo. Czym zajmuje się Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych (DARPA). Na te i wiele innych pytań odpowiada J. Garreau w tej fascynującej książce i kreśli możliwe scenariusze rozwoju wydarzeń: czy technologia zwycięży nad człowiekiem powodując zagładę ludzkości, czy może odwrotnie - ludzkość będzie rozwijać się harmonijnie zachowując nad nią kontrolę. Bez względu na to, który z przedstawionych przez J. Garreau scenariuszy okaże się prawdziwy, już wkrótce będziemy się mogli o tym przekonać

30 lat obserwacji szympansów nad potokiem Gombe.
W czerwcu 1960 roku, w wieku 26 lat Jane Goodall trafiła do Tanzanii i wyposażona w niewiele więcej poza notatnikiem, lornetką i pasją poznawania natury zaczęła obserwować życie szympansów w Narodowym Parku Gombe Stream. O naszych najbliższych żyjących krewnych wiedziano wtedy bardzo niewiele, toteż każde dokonywane przez młodą badaczkę odkrycie stawało się prawdziwą sensacją. Podchodząc do badań w sposób zupełnie nowatorski, Jane Goodall wniknęła - jak nikt przed nią - w życie społeczności szympansów i dostrzegła, że nasi krewni nie różnią się od nas samych w aż takim stopniu, jak skłonni byliśmy sądzić. Myślą, rozwiązują problemy, kochają, nienawidzą, potrafią się cieszyć i smucić. Prowadzą również ze sobą wojny, a nawet popełniają morderstwa.
"Przez dziurkę od klucza" to niezwykła opowieść, której bohaterami są szympansy. Goodall towarzyszy im w radościach i smutkach, opisuje przyjaźnie i waśnie, dochodząc do punktu, w którym świat tych zwierząt zaczyna się przenikać z naszym.

Nareszcie głos rozsądku i solidna porcja wiedzy w dyskusji o zdrowym odżywianiu!
Praktyczny i niezbędny przewodnik po tym, co organiczne, tradycyjne, wolne od i...
Naturalne odżywianie to cel prawdziwego wyścigu, w którym od lat biorą udział dietetycy, celebryci, media i my sami. Jednak nasze poglądy w tej kwestii wcale nie są ugruntowane. Niepokojeni i zdezorientowani coraz to nowymi alarmami pojawiającymi się w mediach na temat szkodliwości kolejnych składników, utwierdziliśmy się w przekonaniu, że manipulowanie żywnością to największe zło, zapominając, iż rośliny ulepszamy od początków rolnictwa.
Na czym opieramy pewność, że pomarańczowy to naturalny kolor marchewki? Albo ryż, po który sięgamy w sklepie, jest naprawdę ekologiczny? Czy istnieje coś takiego jak nadwrażliwość na gluten?
Aby sprawdzić jakość oraz pochodzenie tego, co trafia na nasz talerz, i rozwiać liczne wątpliwości autorzy włoscy naukowcy: chemik i biotechnolożka znana z bestsellerowego poradnika Bez parabenów. Jak bronić się przed kosmetycznymi oszustwami i mądrze dbać o urodę opisująhistorię pokarmów, analizują dowody zgromadzone przez badaczy i wsłuchują się w prastarą mądrość rolników. Dzięki ich pełnemu pasji spojrzeniu oraz rzetelnym objaśnieniom możemy wreszcie dokonać świadomego wyboru jako konsumenci, bez obaw, że działamy przeciw naturze.

To porywająca lektura, każąca nam na nowo przemyśleć koncepcję wieku biologicznego i zakres ludzkich możliwości. Autor ukazuje to, czego już dokonała nauka - od leczenia zniszczonych tkanek do hodowania w pełni sprawnych organów ciała z pojedynczej komórki.

Metabolizm, sen, nastroje, układ odpornościowy, dojrzewanie i seks to zaledwie wierzchołek tego, co kontrolują hormony, potężne związki chemiczne, których tajemnica sięga zatęchłych piwnic pełnych słojów z mózgami w formalinie i nowoczesnych klinik hormonalnych w Los Angeles.
Lekarz, który w latach 20. XX wieku propagował wazektomię jako niezawodną metodę zwiększania libido, studentka medycyny, która dwadzieścia lat później odkryła hormon hCg informujący o ciąży, oraz matka, która używała przysadek mózgowych zmarłych, by za pomocą wydobytego z nich hormonu wzrostu leczyć swojego syna to tylko niektórzy bohaterowie tej pełnej fascynujących niuansów, opisów badań i zabawnych anegdot książki. Zostali tu sportretowani zarówno najważniejsi naukowcy stojący za rewolucyjnymi odkryciami na temat równowagi hormonalnej, jak i szarlatani, którzy proponowali równie szatańskie kuracje.
Pobudzeni to pasjonująca, dowcipna i szokująca opowieść o historii endokrynologii. A także o tym, że bywamy zaledwie marionetkami we władzy adrenaliny, oksytocyny, estrogenu czy testosteronu.
Imponująca, cudowna historia utkana z seksu, cierpienia, neurologii, biologii, medycyny i prób odkrywania samego siebie. Książka Randi Hutter Epstein pobudza wyobraźnię, a jednocześnie ją uspokaja.

Dżuma, ospa prawdziwa, cholera, wąglik te plagi pozbawiły życia miliony ludzi Pandemia koronawirusa uświadomiła nam, że choroby zakaźne nie należą do przeszłości i wciąż są groźne. Niektóre z nich nie powodują już znanych z lekcji historii straszliwych epidemii, nad innymi udało się zapanować. Nie znaczy to jednak, że możemy bagatelizować zagrożenie.
Żyjemy w globalnej wiosce i wybuch choroby w egzotycznym kraju w szybkim tempie może się przerodzić w globalną epidemię. Co możemy zrobić, by tego uniknąć? Jak przygotować się na ewentualną plagę w przyszłości? Jak zapewnić sobie bezpieczeństwo i zdrowie? W tej książce znajdziesz odpowiedzi na te pytania w formie rzetelnej wiedzy, a nie pseudonauki; faktów, a nie fake newsów.
Poznaj historię powracających chorób zakaźnych. Dowiesz się, jakie nowe infekcje wkrótce mogą zacząć gnębić ludzkość.
A może już zaczęły?

Czy gdzieś w twoim ciele mogą kryć się pozostałości twojego brata bliźniaka? Dlaczego londyńscy kominiarze zaskakująco często cierpieli na raka moszny? I czy to możliwe, żeby guz podwoił się w ciągu zaledwie doby?
Szokujące, obrzydliwe, zabawne, fascynujące Nowotwory i inne choroby kryją wiele tajemnic. Autorka popularnego bloga Patolodzy na klatce przeprowadzi cię przez twój świat wewnętrzny, zaczynając od różowo-fioletowych maziajów na szkiełku pod mikroskopem, a kończąc na stole sekcyjnym w prosektorium. W tej książce opowiada o wszystkim, co zwykłych ludzi przyprawia o ból głowy. Dosłownie.
Nie znacie nas, my jednak niejednokrotnie znamy was lepiej niż wasi bliscy. W końcu liczy się wnętrze, a mało kto bada je dogłębniej niż patolodzy.