Psychologia, Socjologia

Autor „Psychologii uśmiechu” oraz „Od skarpetek Tyrmanda do krawata Leppera czyli Psychologii stroju dla średnio zaawansowanych” tym razem opisuje jak na przestrzeni ostatnich stu lat zmieniały się rozumienie, reguły i scenariusze randkowania w Polsce, na zachodzie Europy, w Stanach Zjednoczonych, a także Nigerii, Japonii i Indiach.

Na tom składa się 29 tekstów podejmujących problematykę bierności ujmowaną w kontekstach: psychologicznym, klinicznym i społeczno-ekonomicznym. Rozmaite oblicza bierności prezentowane są w nim w ujęciu interdyscyplinarnym.

Bunt na sprzedaż. Dlaczego kultury nie da się zagłuszyć.
- Prowokująca książka, która rozgniewa i rozbawi zarówno kontrkulturowych buntowników, jak i ich przeciwników z prawicy
- Przenikliwe i dowcipne oskarżenie trendów konsumenckich autorstwa dwóch kanadyjskich naukowców i publicystów
Ten niejednoznaczny tytuł tak naprawdę powinien być odczytany jako "oszustwo podające się za bunt". 

Podręcznik ten proponuje czytelnikom zbadanie własnego stanowiska w kwestii toczących się na świecie dyskusji o znaczeniu demokracji. Dostarcza narzędzi do samodzielnych przemyśleń o demokracji jako praktyce, ideale i terenie spornym. Wolna od uprzedzeń i napisana nadzwyczaj klarownie, książka Sawarda unika łatwych odpowiedzi. Zamiast tego przedstawia różnorodne podejścia do demokracji i jej problemów, pokazując, jak powstały i jakim przekształceniom podlegały podstawy współczesnego życia politycznego. Czytelnik znajdzie w niej zarówno szereg przykuwających uwagę, prawdziwych i hipotetycznych przypadków, jak też reprezentatywny zbiór dwudziestowiecznych narracji o demokracji i jej korzeniach oraz nowych wyzwaniach, takich jak globalizacja czy ruch na rzecz ochrony środowiska. Książkę zamyka fascynujący przegląd i ocena najnowszych, często kontrowersyjnych teorii demokracji i zachęta do spekulacji na temat kształtu demokracji w bliższej i dalszej przyszłości. Demokracja zawiera także obszerny słownik typów demokracji oraz przewodnik po dalszej lekturze.

Czy wartości etyczne mają charakter obiektywny i racjonalny? Czy możliwy jest system etyczny niezależny od religii czy obyczaju, wychodzący ponad lokalne moralności? Artur Domaniewski przedstawia oryginalną propozycję uniwersalnej „etyki ludzkiej”, opartej na empatii i tolerancji. Jej ostatecznym celem jest dobro człowieka, wyrażające się między innymi w potrzebie godności, miłości i wolności, ograniczone jedynie dobrem drugiego człowieka.

Mój głos przychodzi i odchodzi. Z Waszego punktu widzenia pochodzi ode mnie. Przychodzi do Was ode mnie; z mojego - wydobywa się ze mnie. Pomiędzy tym przychodzeniem i odchodzeniem w danym kierunku zawierają się wszystkie problemy, jak również wszelkie zdumiewające kwestie związane z głosem, oddzielonym od ciała. Mój głos wydobywa się ze mnie po pierwsze w sensie fizycznym. Jest wytwarzany przez mój aparat mowy - oddech, krtań, zęby, język, podniebienie i wargi. To właśnie ten głos słyszę rozbrzmiewający w mojej głowie, wzmocniony i zmodyfikowany przez kości czaszki, równocześnie widzę i słyszę jego efekty w otaczającym świecie.

Nowe wydanie głośniej pracy Brama Oppenheima, podobnie jak pierwsze, jest praktycznym podręcznikiem metod sondażowych. Rozszerza ono tematykę poprzedniego o metody przeprowadzania zarówno wywiadów pogłębionych, jak i standaryzowanych. Tak jak uprzednio rozdziały poświęcone projektowaniu kwestionariuszy wsparte zostają omówieniem skalowania, oraz metod projekcyjnych. Autor krytycznie omawia takie kwestie jak niewłaściwe projektowanie kwestionariuszy, metody doboru prób, formułowanie pytań, stronniczość w przeprowadzaniu wywiadów, utratę danych oraz interpretacje skal postaw. Ilustruje on swe wywody licznymi pouczającymi przykładami badań rozmaitych obszarów - od sondaży marketingowych po polityczne uświadomienie dzieci. Ważne miejsce w pracy zajmują rozważania na temat rzetelności i trafności tekstów.

Autorka podjęła się zbadania wzajemnych zależności pomiędzy światopoglądem, religią a biografią. Za materiał badawczy posłużyły jej narracje autobiograficzne, czyli kilkugodzinne opowieści o własnym życiu, pozyskane od trzydziestu osób zamieszkałych w Przemyślu, a wywodzących się z trzech różnych wspólnot wyznaniowych: rzymskokatolickiej, greckokatolickiej i zielonoświątkowej. Autorka świadomie zastosowała taki dobór respondentów, interesowało ją bowiem na ile to, co religijne jest wyznacznikiem sensów biograficznych. Tym samym autorka podjęła próbę empirycznego sprawdzenia ustaleń teoretycznych P. Bergera i T. Luckmanna z jednej, zaś W. Pawluczuka z drugiej strony, dotyczących zakorzenienia, funkcjonowania i roli światopoglądu w biografii jednostki. Wnioski wyprowadzone z analizy zebranego materiały biograficznego ukazują w jaki sposób przynależność religijna wpłynęła na światopogląd i trajektorię życia badanych mieszkańców Przemyśla, którzy żyli w skomplikowanych kontekstach historycznych, religijnych i narodowościowych.

Narzędziownia prezentuje metodologiczne zaplecze projektu "Niewidzialne Miasto", użyte w nim narzędzia badawcze oraz przebieg terenowych eksploracji.

Omawia zagadnienia związane z zastosowaniem technologii informacyjnej w: diagnozowaniu i terapii pedagogicznej, procesie rewalidacji, resocjalizacji, kształceniu, dokształcaniu i samokształceniu Przybliża różne aspekty metodyki kształcenia w zakresie edukacji medialnej i informatycznej Podejmuje problemy wykorzystania technologii informacyjnej do edukacji na odległość, kształcenia nauczycieli do prowadzenia przedmiotu informatyka oraz edukacji czytelniczej i medialnej w szkole

Pasją Midasa Dekkersa, najpopularniejszego w Holandii biologa i niestrudzonego popularyzatora wiedzy przyrodniczej, są zaskakujące podobieństwa między ludźmi i zwierzętami. Poczwarka, opisując niemowlęctwo najróżniejszych stworzeń: od ważek, węgorzy, przez żaby, ptaki i ssaki aż do osobników ludzkich, uświadamia czytelnikowi, że lekceważone często stadium niedojrzałości jest właściwe większości organizmów żyjących na Ziemi, a formy niedorosłe mają w zasadzie cechy całkowicie odmienne niż osobniki dojrzałe; są organizmami doskonale skończonymi, w pełni autonomicznymi. Dekkers dowodzi, że również ludzkie dziecko jest takim odrębnym tworem, larwalną postacią człowieka, o cechach i predyspozycjach właściwych tylko sobie.

Praca ta jest rezultatem trzyletnich badań w ramach projektu EURONAT, a badania w niej przedstawione lokują się w długim szeregu opracowań, które powstały w latach dziewięćdziesiątych, a które dotyczą kontekstu integracji Polski ze strukturami Unii Europejskiej.
Głównym celem badań było poznanie wizerunków Unii i Europy w Polsce w kontekście refleksji Polaków nad nimi samymi i otaczającą ich nową rzeczywistością. W obliczu nowych zjawisk uległa zmianie tożsamość Polaków, zarówno ta "narodowa" jak również nowa - "europejska".
Portrety i autoportret. Polacy o sobie, innych narodach, Europie i Unii Europejskiej Krystyna Romaniszyn

Zygmunt Freud (1856-1939) - austriacki psycholog, psychoteraputa, neurolog, neuropatolog, twórca psychoanalizy i psychologii głębi, chyba jedna z najważniejszych postaci w nauce o człowieku, postać wręcz symboliczna w nauce jak Einstein w fizyce, tak Freud w naukach o człowieku wyznaczali najważniejsze kierunki myśli. W zasadzie nie byłoby współczesnej psychologii bez freudyzmu, choć oczywiście wiele z jego tez zostało zweryfikowanych i wiele szkół w psychologii powstało wręcz jako kontrreakcja na tezy psychoanalizy. W Psychopatologii życia codziennego Freud zajmuje sie przede wszystkim mechanizmami, które powodują, że zapominamy (zarówno imiona, jak i wyrazy obce jak i nazwy i szyk zdań), popełniamy pomyłki w czytaniu i pisaniu.

Kraków 2004, ISBN: 83-242-0267-6, 139 x 204, 243 s., oprawa miękka

Książka poświęcona jest problematyce rasowej, etnicznej i wyznaniowej w Brazylii, przedstawionej w szerszej perspektywie latynoamerykańskich procesów integracji społecznej i kulturowej, zarówno w wymiarze narodowym, jak i cywilizacyjnym. Autor poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy zróżnicowane rasowo i etnicznie społeczeństwo brazylijskie tworzy naród, czy raczej rozwija inny, latynoamerykańki, postnarodowy typ solidarności kulturowej.
Rasa, etniczność i religia w brazylijskim procesie narodowotwórczym Tadeusz Paleczny

Razem czy osobno Jest zapisem polemiki, którą sprowokował krytyczny artykuł teolożki Małgorzaty Wałejko odnoszący się do książki Parami do nieba autorstwa Zbigniewa Nosowskiego. W dyskusję, która pierwotnie toczyła się na łamach miesięcznika W drodze, włączają się teologowie - Monika Waluś, Janusz Pyda OP; małżonkowie - Agata i Krzysztof Jankowiakowie oraz filozof - Piotr Sikora. Warto posmakować normalnej, katolickiej debaty. W polskim Kościele mamy jej bardzo mało. Nie uczymy się twórczej i inspirującej wymiany poglądów, nawet w tak ważnych dla Kościoła kwestiach, jak małżeństwo, miłość, seksualność, celibat. Mamy więc rzadką okazję posłuchać członków Kościoła uczciwie i otwarcie debatujących, próbujących zrozumieć specyfikę duchowości małżeńskiej, ujawniających przy tym otwarcie swoje rozbieżne poglądy i odmienne emocje. Co ciekawe, wymiana opinii wcale nie prowadzi do ich unifikacji i porozumienia.

Erich Fromm (1900-80) amerykański socjolog, psycholog i filozof pochodzenia niemieckiego, twórca psychoanalizy humanistycznej, intelektualista uznawany za jednego z najwybitniejszych humanistów XX wieku, autor kilkudziesięciu książek, w tym tak ważnych jak Ucieczka od wolności, Zapomniany język, Mieć i być, Patologia normalności, Zdrowe społeczeństwo czy właśnie Rewizja psychoanalizy.
W tej książce podejmuje Fromm zasadniczą krytyke koncepcji frudowskiej psychoanalizy z jej teorią popędów i determinizmem. jego wizja psychoanalizy jest na wskroś humanistyczna: to nie popęd rządzi człowiekiem, choć tak i u Fromma wpływ popędów jest uznawany za ważną część ludzkiej osobowości, ale człowiek może kształtować swoje zachowania. Fromm pisze o seksualności i o nieświadomości, pisze o tradycyjnych tematach psychoanalizy, ale jego spojrzenie jest jednak odmienne, nie jest deterministyczno-pozytywistyczne, jet związane z humanizmem w najlepszym tego slowa znaczeniu. A przy tym w tej książce nie omija Fromm tematów kontrowersyjnych - jak chocby wyjaśnianie przyczyn seksualnych dewiacji, perwersji. Czytając Fromma "oczyszczamy nasze dusze".

Najnowszy esej Amina Maaloufa, znanego libańskiego pisarza tworzącego w języku francuskim, Araba i chrześcijanina, autora wielu znanych i nagrodzonych książek. Maalouf z właściwą sobie pasją stawia ostrą, a przy tym pełnej troską diagnozę obecnego kryzysu ludzkości. Centralną tezę stanowi twierdzenie, że problemy świata nie wynikają z konfliktu cywilizacji - zachodniej i islamskiej - lecz z niemal równoczesnego wyczerpania się ich potencjałów. Tej pierwszej daleko do wierności własnym ideałom; druga od dłuższego czasu tkwi w historycznym impasie. Oprócz długiej listy grzechów obu stron, w książce brawurowo ukazany został dryf od arabskiego nacjonalizmu do fundamentalizmu, przeskok od niepodzielnego panowania ideologii do triumfu religijnych i "plemiennych" tożsamości, które zagrażają dziś światu nieustającymi konfliktami. Maalouf nie poprzestaje na kasandrycznych przeczuciach. W dobie nawarstwiających się wyzwań nadziei upatruje w uniwersalnej moralności i nowym podejściu do złożonych przynależności. Jego zdaniem nadchodzące ciężkie czasy mogą skłonić nas do wyjścia z "długiej prehistorii ludzkości", wymusić dojrzalsze spojrzenie na przyszłość globu - naszego wspólnego domu. Bo, jak zauważa: dziś nie ma już "obcych"; są tylko "współtowarzysze podróży".