Asystent śmierci Bronisław Świderski

Polski intelektualista, po trzydziestu sześciu latach pobytu w Kopenhadze, pisze krytyczny artykuł o Sorenie Kierkegaardzie i traci posadę w duńskim instytucie naukowym. Jedynym zajęciem, jakie ma mu do zaproponowania urząd pracy, jest stanowisko asystenta śmierci - opiekuna umierającego starca o niejasnej tożsamości, prawdopodobnie Polaka. Niechaj idzie swój do swego, decyduje kierowniczka hospicjum.

W miejscu nowej pracy bohater spotyka milczącego Araba i jest świadkiem reakcji Duńczyków na słynne karykatury Mahometa, opublikowane przez dziennik Jyllands-Posten. Podczas kolejnych nocy asystent śmierci mówi do umierającego, próbuje wczuć się jego myśli i uczucia, a nawet wypowiada się w jego imieniu. Ten dramatyczny monolog-dialog, składający się z historii rodzinnych, wspomnień z młodości spędzonej w Polsce, a także filozoficznych rozważań o tożsamości człowieka i jego miejscu w historii, staje się wielkim oskarżeniem europejskiej demokracji, traktatem o jej śmierci.

Pod względem formy Asystent śmierci jest dziełem nowatorskim. Oscylowanie między autobiografią i fikcją literacką, dosłownością i parabolą, prozą, wierszem i dramatem sprawia, że niczego w tej książce nie musimy przyjmować na wiarę. Wszystko jest tu poświadczone biografią bohatera i narratora, odkrywaną z przejmującą bezwzględnością, wszystko poparte erudycją i siłą wyobrażni pisarza.

Bronisław Świderski (ur. 1946) studiował na Wydziale Socjologii i Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, skąd został relegowany w marcu 1968 roku. Od 1970 roku mieszka w Danii. Przez lata był pracownikiem naukowym kopenhaskiego Centrum Badawczego Sorena Kierkegaarda. Autor artykułów i książek naukowych w języku angielskim, duńskim, rosyjskim, szwedzkim i polskim. W Polsce współpracuje m.in. z Res Publiką Nową, Plusem Minusem i Przeglądem Politycznym. Tłumacz Powtórzenia. Przedmów Sørena Kierkegaarda (W.A.B. 2001). Opublikował powieści Autobiografie (Londyn 1981) i Słowa obcego (1998), książkę nagrodzoną w konkursie Wydawnictwa Znak i nominowaną do Nagrody NIKE `99. W 1996 roku ukazała się jego książka Gdańsk i Ateny, opisująca doświadczenie Solidarności.

WAB 2007, ISBN: 83-7414-252-6, 125x195, 504 s., oprawa twarda

Asystent śmierci Bronisław Świderski