Męstwo bycia - Paul Tillich

Paul Tillich (1886-1965) - niemiecki filozof i teolog protestancki, zbliżony do egzystencjalizmu. Tillich podjął próbę dokonania syntezy teologii i filozofii, w związku z czym najbardziej adekwatna dla określenia całokształtu jego poglądów jest nazwa „teologia filozoficzna". Zdaniem Tillicha zarówno teologia, jak i filozofia stawiają pytania dotyczące istoty bytu. W odróżnieniu jednak od tej pierwszej filozofia zajmuje się bytem samym w sobie, obiektywizm zaś poznania filozoficznego powoduje radykalne oddzielenie podmiotu poznającego od poznawanego przedmiotu. Teologia natomiast nie stara się o bezwzględny obiektywizm poznawczy; stosunek teologa do przedmiotu poznania jest subiektywny (egzystencjalny) i przesycony wiarą, a w związku z tym nie jest zależny bezpośrednio od wyników badań naukowych. Męstwo bycia to jedno z najważniejszych dokonań filozofa. Postawił on sobie w tej książce za zadanie pokazać znaczenie Objawienia w konkretnych przejawach ludzkiego życia, ze szczególnym uwzględnieniem kultury we wszelkich jej elementach, kultury rozumianej bardzo szeroko. Sporą część książki zajmuje także analiza przeciwieństwa męstwa, czyli ontologia lęku (w tym przed losem i śmiercią, pustką i bezsensem czy winą i potępieniem). Natomiast niewątpliwie źródło odwagi istnienia widzi w wierze. Tę książkę określa się jako małe arcydzieło antropologii religijnej, odpowiadającej na najważniejsze pytania naszych czasów. Męstwo jest samoafirmacją bytu wbrew faktowi niebytu. To akt „ja" indywidualnego przejawiający się w akceptacji lęku przed niebytem na drodze afirmowania siebie albo jako części jakiejś ogarniającej całości, albo w aspekcie jaźni indywidualnej. Męstwo zawiera zawsze pewne ryzyko, zawsze znajduje się przed groźbą niebytu, czy mamy do czynienia z ryzykiem utraty siebie i stania się rzeczą pośród całej masy innych rzeczy, czy też z utratą własnego świata w jałowym zwróceniu się ku samemu sobie.

Vis-a-Vis Etiuda 2016, ISBN: 978-83-7998-106-9, 125x195, 184 s., oprawa miękka